Hoera, we leven langer...

Het feit dat mensen langer leven dan ooit zou gevierd moeten worden als een van de grootste succesverhalen in de geschiedenis en niet als een 'probleem' worden beschouwd. Zoals het gezegde luidt: "Oud worden is beter dan het alternatief."

We leven gemiddeld 12 jaar langer dan de generatiie van onze ouders. Deze extra levensfase zinvol invullen en de maatschappij van onze kennis en ervaring laten profiteren wordt een van de grootste uitdagingen van de volgende decennia.

Grote bijdrage aan onze maatschappij

Hoe dragen senioren bij aan de samenleving? Net als elke jongere doen ze boodschappen, maken ze gebruik van diensten (die mensen in dienst hebben) en betalen ze belasting. Maar dat is nog lang niet alles. Het lijstje van de mogelijke bijdragen tot een betere maatschappij oogt indrukwekkend. Graag grasduinen we met deze reflectie even in de sterke troeven van de 55+ers zonder de pretentie te hebben volledig te zijn. 

Zorg voor de (klein)kinderen

Senioren babysitten; ze zorgen voor kleinkinderen. Je kunt je alleen maar voorstellen wat er met onze economie zou gebeuren als er plotseling geen grootouders beschikbaar zouden zijn om voor de kleinkinderen te zorgen.

Hoeveel ouders zouden moeten worstelen om andere zorgopties te vinden (die al schaars zijn) - of zouden hun werk moeten missen omdat ze geen alternatieven konden vinden? Hoeveel voetbalwedstrijden of balletlessen zouden er gemist worden als oma of opa geen chauffeur speelde?

Werk voor zichzelf en anderen

Senioren doen huishoudelijk werk, huisonderhoud en tuinwerk - niet alleen voor zichzelf, maar ook voor anderen. Ze zorgen voor vervoer of doen boodschappen voor anderen. Ze bieden emotionele steun en vriendschap, zoals de senior die bij een aan huis gebonden vriend binnenkijkt om te controleren of alles in orde is en blijft voor een praatje.

Zorg voor de partner en vrienden

Senioren zorgen voor echtgenoten of vrienden. Denk aan de vrouw die steeds meer verantwoordelijkheden in en buiten het huis op zich neemt terwijl haar man zwak begint te worden. Ze ziet zichzelf misschien niet als een verzorger, maar wat zou er zonder haar met hem gebeuren? Wie zou de boodschappen doen, boodschappen doen, koken, hem naar medische afspraken brengen?

Andere familieleden zijn niet altijd beschikbaar om te helpen. Ze wonen misschien te ver weg of hebben zelf gezondheidsproblemen. Er zijn organisaties die kunnen helpen, maar het grootste deel van deze ondersteuning wordt mogelijk gemaakt door vrijwilligers.

Dan is er de man die voor zijn vrouw zorgt die de ziekte van Alzheimer heeft (en omgekeerd), die zich van moment tot moment niet meer kan herinneren welke dag van de week het is, ongeacht welke maand of jaar, of ze gegeten heeft of wat ze net gedaan heeft. Hij zorgt ervoor dat ze zich aankleedt, goed eet, haar medicijnen inneemt, met haar naar de dokter gaat en haar leven zo normaal mogelijk houdt. Zonder hem zou ze niet meer thuis kunnen wonen, maar zou ze moeten worden opgenomen in een verzorgingshuis.

Vrijwilligerswerk

Naarmate mensen ouder worden, staan velen meer open voor het idee van het helpen van anderen. Senioren hebben veel vrije tijd en gaan op zoek naar manieren om die vrije tijdruimte zinvol te besteden. Een van de activiteiten, is door vrijwilliger te worden voor een doel waar ze sterk in geloven.

Schat aan ervaring(en)

Ouderen zijn rijk aan jaren, maar hebben ook een schat aan vaardigheden en ervaringen. Ze hebben veel moeilijke situaties in het leven meegemaakt en overleefd die we niet eens kunnen doorgronden. Wanneer mensen echter ouder worden en kwetsbaar worden, beschouwen velen hen als een grotere last dan als nog functionerende burgers. 

De volgende generaties helpen

Senioren hebben ervaringen met gebeurtenissen en hoe het leven was, zelfs vóór onze eigen geboorte. Hun opgebouwde ervaringen, kennis en mogelijk gezond verstand kunnen de jongere generatie helpen bij het nemen van essentiële beslissingen over hun toekomst.

De 55+ers zijn degenen die door de decennia heen verandering hebben ervaren en kunnen begrijpen of er iets verbeterd is of niet, zoals individuele rechten, kwaliteit van leven en andere. Hun "wijsheid" maakt hen ideaal voor hun betrokkenheid bij de politiek op gemeenschaps- of gemeentelijk niveau.

Niet grijs, maar zilver

In plaats van zwartgallige visies te creëren over de impact van de 'grijze tsunami', zou het helpen als we de vergrijzende bevolking evenwichtiger zouden benaderen.

We hebben beleidsoplossingen nodig om de echte uitdagingen aan te gaan, zoals: Hoe zorgen we ervoor dat familie en vrienden die voor ouderen zorgen en zo'n belangrijke rol in hun leven spelen, de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben? Hoe bieden we ondersteuning in gemeenschappen om ze zo leeftijdsvriendelijk mogelijk te maken, zodat senioren kunnen blijven bijdragen aan de samenleving en de beste kwaliteit van leven hebben?

Het wordt hoog tijd dat we niet langer spreken over 'vergrijzing' maar over 'verzilvering'. Het maatschappelijk van kapitaal van de senioren is oneindig veel groter dan de kostprijs.

Tolerante samenleving nodig

Het erkennen van de bijdragen van senioren zou helpen om van onze samenleving een meer tolerante samenleving te maken waarin de ene generatie niet tegen de andere wordt opgezet. Het zou ook een meer accurate weerspiegeling zijn van hoe de meesten van ons in ons dagelijks leven met elkaar omgaan.

Leeftijd is maar een getal

Senioren hebben veel vrije tijd die ze graag besteden aan activiteiten die ze graag doen. Ouder worden is onvermijdelijk, maar zoals het eeuwenoude cliché luidt, is leeftijd maar een getal. Dit uiteraard met de beperkende opmerking dat de gezondheid nog moet mee willen. Heel wat 55+ers kunnen echter actief blijven na hun pensionering volgens het motto 'niets moet, alles mag'.

Kennis van handwerk en ambachten

Terwijl technologie ons dagelijks leven binnendringt, gaan veel ambachten en vaardigheden die ooit belangrijk waren verloren.

Ouderen die dergelijke ambachten en vaardigheden kennen, kunnen hun eigen werkplaatsen openen om anderen kunsten te leren zoals houtsnijwerk, metaalsmeden, breien, pottenbakken, enz. Ze kunnen fungeren als fakkeldragers van vaardigheden die binnenkort alleen in geschiedenis- en folkloremusea zullen bestaan.

Maar er is natuurlijk oneindig veel meer. De 55+ers van vandaag hebben zoveel ervaringen waaruit ze kunnen putten, en die ze graag aan de volgende generaties willen meegeven.