Volgens de regels van de kunst

Een deel van een erfenis fiscaalvriendelijk doorschuiven aan kinderen kan op verschillende manieren. Met de “doorgeefschenking” bijvoorbeeld, kan een erfgenaam een stukje van zijn erfenis belastingvrij doorgeven aan kinderen.  Op voorwaarde dat deze schenking volgens de regels van de kunst gebeurt.

Techniek 1: Een erfenis weigeren in het voordeel van de kinderen

Mensen erven doorgaans op rijpere leeftijd. Op het moment dat een erfenis openvalt, hebben de erfgenamen al wat op de spaarrekening. Vaak is de woning afbetaald. Hun eigen kinderen kunnen de centjes integendeel beter gebruiken. Sommige erfgenamen weigeren daarom hun erfenis in het voordeel van hun kinderen. Door de weigering, komen de kinderen rechtstreeks in aanmerking om te erven. Dit is de zogenaamde ‘erfenissprong’.

De kinderen betalen de erfbelasting als ze op hun beurt de erfenis aanvaarden. Fiscaal kan dat interessant zijn omdat er slechts één keer erfbelasting wordt betaald op de erfenis (wanneer de kinderen van de erfgenaam erven), in de plaats van twee keer (één maal wanneer de erfgenaam erft en een tweede maal wanneer de kinderen van de erfgenaam  erven). Deze techniek is niet populair. Want het is een alles-of-niets verhaal. Als een erfgenaam de erfenis verwerpt in het voordeel van zijn kinderen, moet hij de volledige erfenis verwerpen. Het is niet mogelijk om een deel van de erfenis te houden en een ander deel over te laten aan de kinderen.

Techniek 2: Een deel van de erfenis schenken aan de kinderen

Een erfenis weigeren is voor velen een brug te ver. Er bestaat echter een minder verregaande techniek om fiscaalvriendelijk een stukje erfenis door te schuiven naar de kinderen. Zo kan een ervende ouder zijn erfenis aanvaarden om deze  vervolgens volledig of voor een deel te schenken aan zijn kinderen. Onder welbepaalde voorwaarden kan deze schenking  belastingvrij gebeuren. Hoe kan zo’n schenking belastingvrij gebeuren? De (hogere) erfbelasting die de ervende ouder betaalt op zijn erfenis, wordt afgetrokken van de (lagere) verschuldigde schenkbelasting.

In de praktijk zal de schenking aan de kinderen dus onbelast zijn. Iemand die bijvoorbeeld 250.000 euro erft aan roerende goederen betaalt daarop 19.500 euro erfbelasting (3% op 50.000 euro en 9% op de resterende 200.000 euro). Wil de erfgenaam vervolgens overgaan tot een schenking, dan zou de schenkbelasting 7.500 euro bedragen (vlak tarief van 3% op 250.000 euro). Aangezien de erfbelasting meer bedraagt dan de schenkbelasting, kan deze schenking belastingvrij gebeuren. De schenkende ouder bespaart 7.500 euro.

Voorwaarden

Om een “doorgeefschenking” belastingvrij en  succesvol af te ronden, moet de schenkende ouder rekening houden met de volgende voorwaarden:

1. De schenking aan het kind moet gebeuren binnen het jaar van het overlijden van de erflater. Ouders die betrokken worden bij een erfenis mogen met andere woorden niet te lang treuzelen om een deel te schenken aan hun eigen kinderen. De schenking mag trouwens ook gebeuren aan kleinkinderen.
2.  De ervende ouder betaalt een Vlaamse erfbelasting op zijn erfenis.
3. De schenking gebeurt via een notaris.
4.  De schenking mag niet meer bedragen dan de waarde van de uit de erfenis verkregen goederen (die belast werden met successierechten).
5. Er moet een verband zijn tussen de erfenis en de schenking. Zo werkt de doorgeefschenking niet als iemand  vastgoed schenkt terwijl hij alleen roerende goederen heeft geërfd (bv. als een ouder een woning schenkt die hij vroeger al bezat terwijl hij alleen spaargeld heeft geërfd). Anderzijds volstaat het dat de ouder de waarde van de geërfde goederen schenkt. Wie bijvoorbeeld aandelen erft, hoeft deze aandelen niet aan de kinderen te schenken. De ouder mag ook de waarde van de aandelen aan zijn kinderen doorgeven terwijl hij de aandelen zelf houdt.