Wat met een twijfelachtige erfenis?

Je erft van een tante, maar je weet eigenlijk totaal niet hoe haar financiële situatie was. Had zij eigendommen? Had ze schulden? Is het wel verstandig om de erfenis te aanvaarden? Wat als ik een berg schulden moet afbetalen? 

Wie in aanmerking komt om te erven heeft drie mogelijkheden als het op de erfenis aankomt:

• zuiver aanvaarden;
• aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving
• verwerpen

Een bewuste keuze maken is belangrijk, want je kan er in principe niet op terugkeren. Bovendien gebeurt het aanvaarden van de erfenis ook 'stilzwijgend', wat betekent dat je door bepaalde handelingen te stellen, zoals het verkopen van bepaalde goederen uit de erfenis, al dan niet bewust aangeeft dat je de erfenis aanvaardt. Met andere woorden: als je niet zeker bent, is het opletten geblazen. De notaris geeft je meer uitleg over de gevolgen van je keuze. 

Niemand is verplicht om een erfenis te aanvaarden. Meer nog, als er een vermoeden bestaat dat de overledene behoorlijk wat schulden had, dan verwerp je beter de erfenis zuiver. De juiste keuze maken is belangrijk, want je kan er in principe niet op terugkomen. De notaris zal je begeleiden doorheen heel dit proces. 

Je gaat voor een zuivere aanvaarding

Zijn er geen of weinig schulden, dan aanvaard je de erfenis. Dit hoef je niet via de notaris te doen. Het aanvaarden van een erfenis kan stilzwijgend gebeuren. Dit geeft wel als nadeel dat je soms een erfenis aanvaardt zonder dat je het beseft, door bepaalde handelingen te verrichten.

Denk bijvoorbeeld aan het leeghalen van de woning van de overledene of het betalen van bepaalde facturen. Als je twijfelt, speel je best op veilig en blijf je voorzichtig met je handelingen. Heb je een nalatenschap (stilzwijgend) aanvaard, dan kan je de nalatenschap achteraf niet verwerpen wanneer er toch schulden aanwezig zijn.

Je gaat voor een aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving

Ben je niet zeker of er schulden zijn, en wil je liever geen risico's nemen? Dan kan je beter voor deze piste gaan. De notaris maakt een inventaris op van al het actief (inkomsten) en passief (schulden) van de nalatenschap. Zo weet je waar je aan toe bent.

Bij een aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving kan je nooit tot meer gehouden worden dan de waarde van de activa. In het slechtste geval erf je dus gewoon niets.

Je gaat voor een verwerping van de erfenis

Als je weet dat er te veel schulden zijn in de erfenis, kan je de erfenis weigeren. Je erft dan niets, maar je betaalt ook de schulden niet af en uiteraard betaal je dan ook geen successierechten. 

Strikt gezien heb je 30 jaar vanaf het overlijden om de erfenis te verwerpen. Maar dit is misleidend. Eigenlijk moet je al vroeg nadenken over je keuze om al dan niet te aanvaarden. Aanvaarden om te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving kan immers maar gebeuren tot drie maanden na het overlijden. Na die drie maanden heb je 40 dagen bedenktijd. Na deze termijn kunnen de schuldeisers van de overledene je aanspreken om een keuze te maken.