Relaties anno 2018

Gehuwd, gescheiden, samenwonend, in een latrelatie, in een open relatie, alleenstaand ... Tegenwoordig gaan mensen op allerhande manieren een relatie aan. Of net niet, want zo’n 1,6 miljoen volwassenen in ons land zijn alleenstaand. Dat is ruim 1 op de 6. En het aantal singles blijft almaar groeien.

Daar zijn verschillende redenen voor: een relatie die op de klippen is gelopen, nooit de ware ontmoet, je partner verloren ... Romantische zielen willen misschien samen met hun partner oud worden, en op hetzelfde moment sterven zodat ze elkaar nooit hoeven te missen. Mooi, maar helaas haast onmogelijk. We worden allemaal ouder, maar we leven niet allemaal even lang, en vrouwen worden gemiddeld ouder dan mannen. Daardoor is de kans reëel dat er een fase in je leven komt dat je er alleen voor staat. En op oudere leeftijd gaan sommige mensen niet meer op zoek naar een nieuwe partner.

Daarnaast gooien een heleboel koppels sneller dan vroeger de handdoek in de ring en beëindigen ze hun relatie. Bij de gehuwden is dat 1 op de 3, bij de samenwoners zowat de helft. Dat is niet enkel een ‘trend’ bij de jongere generaties, ook meer en meer koppels die al tientallen jaren lief en leed hebben gedeeld, beslissen om ermee op te houden. Daarover had ik het vorige keer al in dit artikel: Aantal ‘grijze echtscheidingen’ zit in de lift.

Het is in onze huidige maatschappij ook meer sociaal aanvaard om alleenstaand te zijn of te blijven. Dat bevestigt Rika: ‘Er is niemand meer die ons ‘verplicht’ om te trouwen of samen te zijn met iemand.’ Bovendien kunnen we over het algemeen door voltijds te gaan werken voor een zekere welstand zorgen voor onszelf, waardoor een relatie geen voorwaarde is voor financiële gemoedsrust. We kunnen er bewust voor kiezen om alleen te leven.

Single zijn is hip

Single zijn lijkt wel een hippe levensstijl geworden te zijn: onafhankelijk, vrij, zorgeloos, ik-doe-lekker-wat-ik-wil-wanneer-ik-wil. Een groot deel van de alleenstaanden is ouder dan 50. Al is dat misschien niet het beeld dat veel mensen hebben bij ‘singles’. Rika: ‘We associëren 50-plussers niet altijd met het begrip “single”. Nochtans zijn zij de eersten die er massaal voor hebben gekozen om te scheiden en niet iedereen van hen gaat nog op zoek naar een andere partner. En als ze toch een nieuwe relatie beginnen, dan is de kans dat die opnieuw verbroken wordt ook groter.’

Een intieme band geeft ons een goed gevoel, geeft zin aan het leven, en hoort gewoon bij ons mens-zijn.

Verlangen naar intimiteit

Rika: ‘We blijven heel ons leven een relationeel wezen. Zolang mensen een vorm van vitaliteit ervaren en voor zichzelf een levensperspectief hebben, maken relaties daar deel van uit. Niet iedereen is daar altijd even actief mee bezig, maar we zien dat het verlangen naar een relatie wel blijft tot op latere leeftijd. En dat is logisch. Ons hele leven lang blijven we immers hunkeren naar intieme vormen van verbinding. Die geven ons een goed gevoel, geven zin aan het leven en ze horen ook gewoon bij ons mens-zijn. In intieme verbondenheid met anderen leven, zit ingebakken in onze genen en dus blijven we veelal op zoek gaan naar een nieuwe relatie.’

Nieuwe levensvisie – nieuwe relatie

Om een nieuwe relatie te vinden, moet je je natuurlijk wel op de ‘datingmarkt’ begeven. Volgens Rika zijn ook senioren daar actiever dan ooit. ‘Die tendens is het gevolg van de manier waarop we vandaag de dag naar het leven kijken. Toen mensen vroeger single werden op 60 jaar, was het de gewoonte dat men voor de rest van zijn leven alleen bleef. Een bepaalde fase van het leven was dan voorbij en men ging zich voortaan met de kleinkinderen of met andere dingen bezighouden. Vandaag denken mensen echter meer en meer: We hebben misschien nog 20 of 30 kwalitatieve jaren voor de boeg. Waarom zouden we die alleen doorbrengen? De mogelijkheden zijn er om opnieuw te beginnen, en daarom gaat men er ook voor. Vooral vrouwen gaan nog actief op zoek naar een nieuwe partner.’

Samen, maar toch apart: opkomst van latrelaties

Net als in je jonge jaren, wil je nu allicht vooral verbondenheid voelen met je partner en erkenning krijgen. We verlangen immers allemaal naar geborgenheid en affectie. Maar het is goed mogelijk dat je niet de behoefte voelt om samen een liefdesnest te bouwen.

Rika: ‘Op je dertigste wil je misschien nog graag samenwonen, je hebt nog ambitie om een huis te bouwen, je wilt misschien nog kinderen krijgen. Als je al wat ouder bent, kijk je pragmatischer naar relaties. Niet iedereen wil bijvoorbeeld nog samenwonen. Vooral vrouwen niet. Zij moesten in vorige relaties vaak de zorgrol op zich nemen en hebben geen zin meer om nog elke dag het huishouden voor iemand te doen. Ze willen genieten van de vrijheid die ze hebben.’

Vandaar dat 50-plussers op zoek gaan naar een ander evenwicht, waarin de eigen ruimte van groot belang is. Met het ouder worden, wordt het bovendien moeilijker om ons aan te passen aan nieuwe situaties. Bijgevolg kiezen 50-plussers vaker voor een latrelatie. Anny en Louis bijvoorbeeld, zij zijn al 18 jaar een koppel, maar kiezen er bewust voor om niet samen te wonen. Je leest hun verhaal hier.

Ook Anne (57) liet ons weten dat ze heel tevreden is met haar latrelatie. ‘Mijn nieuwe latrelatie schenkt mij veel plezier: dat luisterend oor dat er altijd is, die knuffel die je anders mist ondanks alle sociale contacten, de fijne uitstapjes samen, kortom, dat je alles kan delen met iemand ... Ik hoop dat mijn leven zoals het nu is, nog heel lang mag duren maar zelfs dat lijkt mij nu minder belangrijk dan het feit dat ik geniet van elk moment.’

De romantische liefde is altijd een avontuur, geen boekhoudkundige oefening.

Pleidooi voor de romantische liefde

In haar nieuwste boek Alleen met jou: De terugkeer van de romantische liefde breekt Rika een lans voor de romantische liefde. Geloven we daar nog in in deze tijden van woelige liefdesperikelen? Rika: ‘Het gaat niet over geloven. Mensen verlangen er gewoon naar, ook op oudere leeftijd. Dat blijft een belangrijke motor in het daten en in het investeren in contacten. Dat men op die manier ook deel wil uitmaken van een relatie. Heel wat vrouwen vertellen mij dat ze heel veel vriendinnen hebben met wie ze dingen doen, maar dat het contact tussen man en vrouw toch iets is dat ze missen en waar ze belang aan hechten. En die dimensie beleef je uiteraard alleen maar in een romantische liefdessetting.’

Daten: do’s en don’ts

Ten slotte heeft Rika nog enkele tips voor wie zich op het datingpad begeeft. Rika: ‘Ontvankelijkheid is erg belangrijk. Probeer ook echt mensen te ontmoeten, spreek af en blijf niet hangen in chatten en eisenlijstjes. Dat is de enige manier om te ontdekken of er een connectie mogelijk is en of er een klik is. Het is ook de enige weg naar een volwaardige relatie. Of die connectie er is, kan je niet afleiden uit foto’s, hobby’s of wenslijsten, dingen die vaak centraal staan bij het online daten. Relativeer de info die je er vindt en ga altijd voor de totaalervaring in het echt. Te veel achter je kritische, rationele muur blijven zitten, werkt namelijk erg contraproductief. De romantische liefde is altijd opnieuw een beetje een avontuur, geen boekhoudkundige oefening.’

Ben jij single?

Vind je het moeilijker om een partner te vinden nu je meer levenservaring hebt dan vroeger, of is dat net een pluspunt? Of heb je helemaal geen zin meer om van nul af aan te beginnen met iemand nieuw? Vertel het ons in de reacties!

DOSSIER: Onder één dak

Onder één dak, een boeiende reeks over alternatieve woonvormen zoals kangoeroewonen, boemerangwonen, co-wonen, satellietwonen en veel meer. Wat kan je woonsituatie beïnvloeden? Waar hou je rekening mee? Wat zijn je opties? Ook die vraagstukken komen aan bod in dit dossier op SeniorenNet!

Lees verder in het dossier Onder één dak:

• 'Deze flat is mijn territorium, eenzaamheid ken ik niet'
• 'We zien elkaar graag, maar samenwonen? Dat nooit.'
• 'Het huis was te groot geworden voor mij alleen'
• Aantal grijze echtscheidingen zit in de lift
• Kangoeroewonen: 'Onze kinderen hebben hier voor altijd hun eigen plek'

Bron: Ponnet, R. (2018). Alleen met jou: De terugkeer van de romantische liefde. Lannoo.