Scheiden is meer sociaal aanvaard

Scheidingen op latere leeftijd komen steeds vaker voor. Het is meer sociaal aanvaard om te scheiden, de wetgeving is eenvoudiger geworden en vrouwen zijn onafhankelijker en mondiger geworden. Ook erkend bemiddelaar Eric De Corte van Neo Bemiddeling krijgt meer en meer oudere koppels over de vloer van zijn praktijk. ‘De meeste scheidingen zien we tussen de 35 en de 50 jaar, maar er is wel een toename te merken bij de 50-plussers.’

Onvoldoende ‘cement’ om bij elkaar te blijven

De Corte ziet verschillende redenen waarom relaties op latere leeftijd spaak lopen. Door het pensioen, bijvoorbeeld, moeten mensen op een heel nieuwe manier met elkaar leren omgaan.  ‘Koppels zitten dan van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat als het ware op elkaars lip en dat geeft vaak aanleiding tot extra spanningen en discussies.’

Partners kunnen totaal verschillende verwachtingen hebben van hoe hun leven er zal uitzien na hun pensioen.Een tweede reden is een gebrek aan communicatie, de ‘cement’ van een relatie. ‘Als bepaalde thema’s niet bespreekbaar zijn, dan houdt het natuurlijk op. Een gebrek aan communicatie is niet noodzakelijkerwijs gekoppeld aan de latere leeftijd, maar na al die jaren van opgekropte frustraties kan het een breekpunt zijn. Waarom net dan? De kinderen zijn het huis uit en mensen zien geen reden meer om bij elkaar te blijven.’

Daarnaast kunnen partners totaal verschillende verwachtingen hebben van hoe de rest van hun leven er zal uitzien. ‘Het gevoel dat men eindelijk tijd heeft om te doen wat men wil, wordt dan ingevuld naar eigen behoeften zonder rekening te houden met de partner.’

Nog een andere reden is intimiteit of het gebrek eraan. ‘Sommige koppels zijn na al die jaren seksueel uit elkaar gegroeid en/of de ene partner heeft minder of meer verlangens.’ Ook een langdurige ziekte van een van de partners kan een breekpunt zijn op latere leeftijd. ‘De omgeving reageert daar niet altijd even begripvol op, omdat ze de zware druk van al die jaren onderschatten.’

Een scheiding: emotioneel en financieel zware opdoffer

Een scheiding kan hard aankomen. Het ongeloof dat het je overkomt, je vertrouwen dat soms wordt beschaamd, je zelfvertrouwen dat een dreun krijgt, triestheid, kwaadheid ... Je krijgt een heleboel uiteenlopende emoties te verwerken.

Wie een grote spaarboek heeft, zal doorgaans vlugger de stekker uit de relatie trekken.Ook op financieel vlak kunnen de gevolgen heel zwaar zijn. Koppels hebben immers doorgaans jarenlang gebouwd aan hun vermogen. Ze hebben samen een huis, een of meerdere auto’s en noem maar op. Als je gaat scheiden, moet dat huis bijvoorbeeld een nieuwe bestemming krijgen. ‘Ga je het verkopen, gaat een van de twee het huis overnemen, wordt de woning in onverdeeldheid gehouden of ga je het schenken aan de kinderen? Het samen eens worden over de bestemming, is niet gemakkelijk. Vaak wordt het huis verkocht, maar zelden hebben mensen voldoende centen om iets nieuws te kopen.’

De financiële situatie is een van de doorslaggevende factoren om te bepalen of mensen nog gaan scheiden. ‘Wie een grote spaarboek heeft, zal doorgaans vlugger de stekker uit de relatie trekken’, zegt De Corte. Op latere leeftijd is het immers niet altijd evident om nog een hypothecaire lening aan te gaan. Daarnaast is het mogelijk dat je inkomen danig verschilt van dat van je partner. Sommige vrouwen zijn bijvoorbeeld pas begonnen met werken nadat de kinderen het huis uit waren. Hun pensioen is daardoor niet toereikend om van te leven. Ook persoonlijk onderhoudsgeld aan een partner betalen, is niet evident.

‘Zo zie je dat er situaties zijn waarin scheiden niet altijd mogelijk is. Dan stel ik vaak een overeenkomst op van “kostendelend samenwonen”. Een koppel is dan wel nog wettelijk getrouwd, ze verblijven in dezelfde woning met concrete afspraken, maar ze gaan allebei hun eigen weg.’

Praat met elkaar 

Ook als je beslist dat je de relatie beter stopzet, blijft het belangrijk om met elkaar te praten. ‘Een heel goedkope en bruikbare tip: nodig de andere partner uit voor een gesprek. Kan dat niet, schakel dan een derde persoon in die jullie begeleidt en die ervoor zorgt dat jullie samen in gesprek kunnen gaan. Of kies voor relatieherstelbemiddeling.’

‘Geef het ook niet te snel op na al die jaren! Je hebt samen heel wat opgebouwd en het is zonde om dat zomaar allemaal overboord te gooien.’

We vroegen enkele vijftigplussers naar hun verhaal. Roos en Claude waren bereid hun ervaringen te delen. Je leest ze hier.

Op zoek naar tips om het pensioen geen domper te laten zetten op je relatie? Lees dit artikel van relatietherapeute Ilse Reynders: Blaast het pensioen een frisse wind door je relatie of een hevig onweer?