Blijven betalen voor meerderjarige kinderen?

Juridisch advies

< Vorige	Archief	Volgende >

Onze juridische dienst wordt vaak geconfronteerd met vragen omtrent de onderhoudsplicht voor kinderen die reeds meerderjarig zijn. De vraag stelt zich dan of men als ouder nog steeds onderhoudsplichtig is voor deze meerderjarige kinderen. Wat indien deze kinderen respectloos zijn ten opzichte van hun ouders? Voorziet de wet hiervoor geen uitzonderingen? Hoe beslist de rechter hieromtrent in de praktijk?

Onderhoudsplicht van ouders en kinderen

Ons Burgerlijk Wetboek voorziet in een tweedelige onderhoudsplicht van de ouders ten opzichte van hun kinderen. In de eerste plaats zijn de ouders onderhoudsplichtig tegenover hun kinderen. Het gaat hier om een "gemeenrechtelijke" onderhoudsplicht.

Daarenboven dienen de ouders (naar evenredigheid van hun middelen) te zorgen voor de huisvesting, het levensonderhoud, het toezicht, de opvoeding en de opleiding van hun kinderen. Is deze opleiding niet voltooid, dan loopt de verplichting door na de meerderjarigheid van het kind. Deze tweede vorm van onderhoudsplicht vloeit voort uit de afstamming zelf, terwijl de eerste een gemeenrechtelijke onderhoudplicht inhoudt.

Concreet betekent dit dat de plicht tot levensonderhoud en opleiding niet afhangt van de staat van behoeftigheid waarin het kind zich eventueel bevindt. Dit is echter wel het geval voor de gemeenrechtelijke onderhoudsplicht: hier is de plicht dus wel afhankelijk van de staat van behoefte van het kind.

Komt een ouder zijn verplichting tot onderhoud ten opzichte van zijn kind niet na, dan kan hij worden veroordeeld tot het betalen van een onderhoudsgeld. Bovendien gaat het hier om een verplichting "in solidum", hetgeen betekent dat elk van beide ouders gehouden is tot het gehele onderhoud.

De "gemeenrechtelijke" onderhoudsplicht

Laten we hier verder ook nog opmerken dat ook de kinderen aan hun ouders een levensonderhoud verschuldigd zijn indien zij behoeftig zijn. Verder stelt de wet dat het levensonderhoud slechts toegestaan wordt naar verhouding van de behoeften van hem die het vordert en van het vermogen van hem die het verschuldigd is. Dit betekent dat er drie voorwaarden moeten voldaan worden opdat de onderhoudsplicht zou bestaan, nl. de persoon die de onderhoudsplicht inroept moet effectief behoeftig zijn, het vermogen van de persoon die tot de onderhoudsplicht is gehouden moet voldoende zijn en er moet eveneens een band van bloed- of aanverwantschap bestaan tussen beide personen.

Gebrek aan respect!

Ons Burgerlijk Wetboek is duidelijk: elk kind is respect verschuldigd aan zijn ouders, ongeacht zijn leeftijd! In de praktijk hebben rechters de laatste tijd al meermaals beslist dat kinderen die respectloos zijn ten opzichte van hun ouders, elk recht op voortgezet onderhoud kunnen verliezen! We geven hier een korte uiteenzetting van enkele praktijkgevallen waarover de rechter zich recentelijk uitsprak.

Jan is vader van een zoon. Deze zoon heeft zich schuldig gemaakt aan het toebrengen van slagen en verwondingen aan zijn vader en werd hiertoe ook veroordeeld door de strafrechter.

De rechter dient zich nu uit te spreken over de onderhoudsverplichting van vader Jan. De rechter verwijst hier naar de wettelijke bepaling terzake waarbij gesteld wordt dat elk kind respect moet opbrengen voor zijn ouders. Gezien de feiten in dit geval, nl dat de zoon slagen heeft toegebracht aan zijn vader en het feit dat er ook geen sprake is van uitlokking van de kant van vader Jan, meent de rechter hier dat dit alles een flagrante miskenning is van de plicht tot eerbied tegenover vader Jan. De rechter beslist in deze zaak dat de zoon van Jan geen aanspraak meer maakt op enig onderhoud van zijn vader!

In een andere zaak besliste de rechter dat twee kinderen hun onderhoudsbijdrage verliezen, doch slechts voorlopig! De onderhoudsbijdrage werd uitgesteld zolang deze kinderen niet voldoende respect opbrengen voor hun vader! Er was in deze zaak dus geen definitieve afschaffing van de onderhoudsbijdrage.

Bij een andere zaak besliste de rechter nog anders: ook hier werd er door de vader een vordering ingesteld opdat hij niet meer onderhoudsplichtig zou moeten zijn voor zijn meerderjarige nog studerende kinderen.

De rechter stelde dat de onderhoudsplicht voor een kind verder loopt na zijn meerderjarigheid en dit tot op het ogenblik dat het kind zijn opleiding heeft afgewerkt. Onwaardigheid en gebrek aan respect voor de ouders, kan de rechter ertoe aanzetten om aan de onderhoudsplicht een einde te maken (volledig of slechts tijdelijk). Toch wijst deze rechter erop dat dit respect langs de twee kanten moet aanwezig zijn, dus ook de ouders dienen respect op te brengen voor hun kinderen.

In deze zaak haalde de vader aan dat zijn kinderen al meerder keren niet geslaagd waren tijdens hun opleiding en dat zij ook geen contact meer zochten met hun vader. Doch volgens de rechter gaven de kinderen hier wel blijk van motivatie tijdens hun studies en was het anderzijds ook zo dat de vader geen interesse toonde voor zijn kinderen! Hier besliste de rechter dan ook dat de vader toch zou moeten blijven bijdragen in het onderhoud van zijn kinderen!

Besluit

Uit deze praktijkgevallen blijkt duidelijk dat steeds alle juiste feiten en omstandigheden op een rijtje moeten gezet worden. Daarna zal het de rechter zijn die er op een soevereine manier uitspraak moet over doen. Ook hier blijkt duidelijk dat een bepaald detail een gans ander licht op de zaak kan werpen. Feit is echter dat zowel ouders als kinderen aan elkaar respect verschuldigd zijn!

Vrijdag 26 Februari 2010